چادرزنی

مقدمه

جزوه‌ای که در اختیار شما عزیزان می باشد برمبنای آخرین اطلاعات آموزشی در زمینه­ی چادرزنی و اسکان اضطراری برای شرکت­کنندگان دوره آماده­ شده است.

سرپناه پیش‎ساخته (مصنوعی)

چادر



نقش چادر به عنوان سر پناه اضطراری­

بطور کلی انسان موجودی است که برای بقای خویش از گزند روزگار ابتدا به سرپناه روی آورد و به دنبال آن در پی ایمن سازی برای حفاظت، آن را مقاوم ساخت و تبدیل به مسکن نمود. در شرایط اضطراری پس از سانحه به خصوص هنگام بی خانمانی و آوارگی ناشی از جنگ، زلزله و … چادر به­عنوان اولین و متداول­ترین سرپناه به نیازهای زیر پاسخ می­دهد:

1. بهداشت پناهنده: کاهش اثرات مخرب عواملی ازقبیل باران، برف، باد، گردوخاک،آفتاب و بیماری
2. محرومیت و منزلت پناهنده: تامین درجه­ای ازمحرومیت و کمک به تحکیم شان و منزلت افرادی که به­تازگی همه چیز خود را ازدست داده­اند .
3. امنیت پناهنده: چادر هرچن اندک، قادر است که حفاظت فیزیکی خانواده را تامین کند. به­عنوان مثال: خطر دزدی را کاهش داده و احساس ایمنی را در میان افراد فراهم می­آورد.
4. حمایت از معیشت پناهنده: چادر می­تواند مکانی برای جمع­آوری و نگه­داری غذا، سوخت، مراقبت از کودکان و انجام فرایض مذهبی و دیگر امور افراد باشد.

چادر اغلب به­عنوان اولین راه­حل پس از زلزله توسط افرادی که خانه­هایشان ویران می­گردد برگزیده می­شود تا این افراد بتوانند در نزدیکی خانه­اشان ساکن شده، مراقب مایملک خویش باشند و به تدریج با اعمال تغییراتی آن­را بهبود بخشند.

چادر چیست؟

سازه­ای از پیش طراحی و ساخته شده که اغلب دارای پوششی به جنس برزنت، کتان، و نایلون ضخیم با اسکلتی از جنس چوب، فلز و غیره است که در اندازه­های متفاوت به منظور کاربری­های مختلف ساخته می­شود.

مزایای استفاده از چادردر اسکان اضطراری

1. سبک بودن
2. کم حجم بودن
3. در دسترس بودن
4. حمل و نقل آسان داشتن
5. سریع و آسان برپا شدن
6. ارزان و کم هزینه بودن
7. آسان نگه­داری و انبار کردن
8. محل سکونت موقتی (همین موضوع سبب پیگیری در خصوص بازسازی و تامین مسکن می­گردد.)
9. نشانه­ی شاخص حضور نیروهای امدادی در صحنه­(که موجب آرامش روحی و روانی آسیب­دیدگان می­شود.)

معایب ومحدودیتها

1. برخی ازخصوصیات اساسی سرپناه را ندارد(حفاظت اموال، دام­ها و ذخیره مواد غذایی)
2. فضای کافی برای اقامت یک خانواده را ندارد.
3. قابل توسعه نیست.
4. استحکام آن اندک می­باشد و زمان بهره­گیری از آن کوتاه است.
5. در برابر آتش­سوزی و مواد خطرساز بسیار ضعیف است.
6. در برابر سرما و گرما مقاوم نیست و سرمایش و گرمایش آن به سختی صورت می­گیرد.

انواع چادر

1. چادرهای انفرادی
2. چادرهای گروهی
3. چادرهای فرماندهی و انبار
4. چادرهای ایلیاتی
5. چادرهای ابتکاری
6. چادرهای تفریحی و گردشگری و سایه بان
7. چادرهای مکانیکی

قسمت­های مختلف چادر

• بدنه اصلی چادر: جنس بدنه براساس نیاز، کاربری، شرایط و ویژگی­های جوی و اقلیمی و … متفاوت می­باشد .
• پوشش ضد آب
• ۳ قطعه پل ۴ تکه سقف
• ۶ قطعه یک تکه سقف
• ۶ قطعه۲ تکه پایه
• طناب (۱۲ رشته )
• میخ (۲۰ عدد )

نکات مهم قبل از برپایی چادر

• باید محل نصب چادر با دقت ویژه­ای انتخاب شود.
• در صورت امکان قبل از برپایی چادر، زمین زیر آن­را به­خوبی کوبیده شود(به جهت حشرات درون خاکی )
• پیش از برپایی چادر، باید شیب محل استقرار تنظیم شود ( نباید بیش از ۱۰ درجه باشد).
• پیش از برپایی، چادر باز شده و به­طورکامل بازدید شود (سوراخ، پارگی و… )در صورت معیوب بودن ترمیم گردد.
• تیرک ها، طناب­ها، میخ­ها و دیگر متعلقات آن بررسی شود.
• جهت وزش باد غالب منطقه و زاویه تابش نور خورشید در نظرگرفته شود.
• درصورت امکان از متعلقات و قسمت های معیوب استفاده نشود.

انتخاب محل برپایی چادر

• در محلی امن و دور از خطر باشد.
• خشک و بدون گل و لای باشد .
• خاک آن سست یا سنگلاخ نباشد و امکان کوبیدن میخ را داشته باشد.
• شیب محل برپایی بیش از ۱۰ درجه نباشد.
• نم و رطوبت زیاد نداشته باشد.
• زیر درختان بلند و کهنسال و مناطق پر درخت نباشد (از محوطه­های خالی از درخت استفاده شود).
• در محل­های گود و حریم رودخانه­ها نباشد (خطر بروز سیلاب).
• در محل­های مرتفع و قله­ها نباشد (خطر باد و صاعقه).
• در مناطق برف گیر نباشد (احتمال سقوط بهمن).
• در نزدیکی محل­های جمع­آوری زباله و فضولات و فاضلاب نباشد.
• در کنار ساختمان­های مرتفع و تیرهای چراغ برق ترانس دار نباشد.
• در کنار و یا روی لانه حیوانات مانند مورچه ها و … نباشد.
• در نزدیکی چاه­ها نباشد.

چگونگی برپایی چادر

هر نوع چادر روش مخصوص برپایی به خود را دارد اما بیشتر چادرهای تیرک­دار با روش مشابهی برپا می­گردند.

• ابتدا تیم برپایی چادر باید کار گروهی و تیمی را برنامه­ریزی کرده و تقسیم وظیفه کنند.
• بسته­بندی چادر را باز کنید. ۲ امدادگر چادر را از داخل کارتن یا کیف خارج کرده و قسمت­های مختلف را بادقت از نظر سلامت و تعداد بررسی می­کنند. دیگر اعضای گروه تقسیم وظیفه کرده و از ازدحام در اطراف کیف خودداری کنند تا هنگام خارج کردن تجهیزات، آسیبی به سایر امدادگران نرسد.
• پیش از نصب چادر، زاویه باد غالب منطقه را درنظر بگیرید. چادر باید به­گونه­ای برپا شود که باد به پهلوی آن برخورد کند (زاویه برخورد ۹۰ درجه) و یا با زاویه ۴۵ درجه از پشت به کنج مخالف درب باز شده برخورد نماید.
• محل برپایی چادر باید حداقل ۱۲ متر و حداکثر۴۸ متر مربع باشد.
• زیر چادر سنگ و جسم نوک تیز نباشد.
• سه قطعه اصلی بام (هر قطعه، چهار تکه لوله با فنر متصل) را مطابق با تصویر نصب کنید.
• بام چادر را توسط ۶ قطعه لوله ارتباطی تکمیل کنید.
• پایه­های چادر (۶قطعه ۲تکه)را بصورت همزمان و یا از یک طرف به ترتیب در زیر قسمت سقف قرار دهید.

نکته ۱: گذاشتن پایه­ها زیر سقف به­روش خرچنگی موجب آسیب به قسمت مفصل پایه­ها و پرشدن خاک و … می­گردد، پس روش مناسبی برای برپا نمودن اسکلت چادر نیست. اگر هنگام بلایا تیم برپایی افراد کوتاه قد ویا خردسال باشند می­توان از این روش استفاده کرد.  استفاده از روش خرچنگی در مسابقات ممنوع می باشد .

نکته ۲: برای استحکام و استقرار مناسب اسکلت، پین­ها را داخل منافذ مورد نظر قرار دهید تا هنگام برپایی، مفاصل کاملا به­هم وصل و چفت گردند.

• بدنه اصلی چادر را در زیراسکلت کامل­شده، قرار دهید.
• قلاب­های چادر را در بخش پل مثلثی در زوایا یا سوراخ روی قطعه مثلثی روی اسکلت قراردهید.

• سپس حلقه­ های کف را در میخ­های پایه انداخته و بند­های چادر را با استفاده از گره­ی پاپیونی (که به راحتی باز می­شود ) به اسکلت می­بندیم.

پوشش ضد آب را روی اسکلت به طوری­که نوشته­های هم زبان چادر و پوشش روی یکدیگر بیفتد قرار می­دهیم. (بهتر است نوشته ها روی هم قرار بگیرد ولی الزامی نیست)

بندهای پوشش ضد آب را به اسکلت می­بندیم. برای پیشگیری از جابجایی بندهای روی میله­های سقف، بهتر است پیش از بستن بندها، آن­ها را از بخش پل مثلثی در زوایا عبور داده و سپس ببندیم.

طناب­ها را به حلقه­های روکش وصل می­کنیم.

میخ ها را با زاویه ۴۵درجه برخلاف جهت کشش طناب بصورتی­که قسمت صلیب یا حلقه­های آن رو به بیرون باشد با فاصله ۵/۱ تا ۲ متر از چادر به اندازه ای (۳/۲) به زمین می کوبیم زمین می­کوبیم، تا به آسانی امکان بستن و باز کردن طناب به آنها باشد

نکته ۱: بخاطرداشته باشید میخ ها باید در یک خط و روبروی حلقه­های پوشش  به زمین کوبیده ­شوند.

نکته ۲: برای ایجاد استحکام و قوام مناسب چادر با توجه به جنس خاک و شرایط محیطی و جوی منطقه از میخ­هایی با اندازه­های متفاوت استفاده می­گردد و در برخی مناطق که امکان زدن میخ بر زمین وجود ندارد، برای مهار کردن چادر طناب­ها را به اجسام سنگین مانند بلوک، جدول سیمانی، تخته سنگ و … می بندیم .

• به استفاده از گره­های قابل تنظیم، طناب­های چادر را به میخ­های اطراف می­بندیم به­طوری­که طناب­های روی میخ به زمین نچسبند. درضمن بخش اضافه طناب­ها نیز باید جمع گردد(طناب در صورت برخورد با زمین رطوبت و آلودگی را به خود جذب کرده و زود پوسیده می شود).

نکته ۳:  محل میخ­ها باید به گونه­ای انتخاب شود که پس از بستن طناب­ها پوشش ضد آب با اسکلت فلزی و بدنه اصلی چادر زاویه ۴۵درجه ایجاد کند. هم­چنین طناب­ها نیز با زاویه ۴۵ درجه به میخ­ها بسته شود در نتیجه امتداد میخ­ها و طناب­ها نسبت به هم، زاویه ۹۰ درجه دارند که در این صورت حداکثر مقاومت را دارا خواهند بود.

• درب چادر را با درنظرگرفتن جهت تابش نور خورشید، شرایط آب و هوایی(سردسیر و گرمسیر)، جهت وزش باد غالب منطقه، به­طوری­که نوشته روکش چادر به سمت درب ورودی چادر قرار گیرد، بازمی­کنیم.
• در انتها برای تهویه داخل چادر، پنجره­ها را باز کرده. برای پیشگیری از ورود جریان شدید باد در داخل چادر و به­خطرانداختن استحکام و ایستایی چادر پنجره­ی رو به باد را بسته و پنجره­ی مخالف را باز می­کنیم.

جمع آوری چادر

 هرچادر برخلاف ترتیبی که برپاشده، جمع می­شود. به بیان دیگر آخرین اقدام در مرحله­ی برپایی، اولین اقدام در هنگام جمع­کردن چادر است.

انواع روش­های چینش چادرهای همجوار

روش نگه­داری چادر

• طناب­ها پیش از جمع­کردن باید از چادر جدا شوند.
• خشک بودن چادر هنگام جمع­کردن، بسیار مهم است.
• پیش از جمع­کردن چادر، باید تمام آلودگی­های چادر پاک شود.
• مکان نگه­داری چادر باید خشک بوده و از تهویه مناسبی برخوردار باشد.
• محل نگه­داری چادر پیوسته از نظر جوندگان و بید بررسی شود.
• محل نگه­داری چادر باید از سیستم اعلام واطفا مناسبی برخوردار باشد .
• چادر در معرض تابش مستقیم نور خورشید نباشد.
• درصورت پارگی یا سوراخ­شدگی، پیش از نصب مجدد، ترمیم شود.

منبع: معاونت دانشجویی و جوانان سازمان جوانان جمعیت هلال احمر